Linie produkcyjne pełnią rozmaite funkcje i wspomagają produkcję niemal każdej rzeczy. Mogą być zaprojektowane indywidualnie i dostosowane do danego procesu produkcyjnego, przez co są wysoce wszechstronne. Budowa prawidłowo funkcjonującej linii produkcyjnej nie jest jednak rzeczą łatwą.

Charakterystyka i zastosowanie

Linię produkcyjną definiuje się jako zespół połączonych poprzez ciąg przenośników maszyn, zintegrowany ze sobą centralną jednostką sterującą. Jest to także zespół stanowisk ręcznych ustawionych według kolejności operacji wykonywanego procesu technologicznego.

Istnieje przynajmniej kilka podziałów linii produkcyjnych. Najczęściej jest to podział ze względu na rodzaj produkcji, który przedstawia się następująco:

• linie produkcji jednostkowej - wytwarza się na nich pojedyncze produkty, np. całe domy,
• linie produkcji małoseryjnej - wytwarzają po kilka podobnych do siebie produktów, spotykane głównie w pracy rzemieślniczej,
• linie produkcji seryjnej i masowej - tworzą bardzo wiele serii powtarzalnych lub identycznych wyrobów,
• linie produkcji ciągłej - produkcja odbywa się w sposób ciągły, np. rafinacja ropy.

Linie produkcyjne znacznie przyspieszają procesy produkcyjne i znajdują zastosowanie w niemal każdej branży, np.: elektronicznej, motoryzacyjnej, spożywczej czy maszynowej.

Projektowanie i budowa linii produkcyjnych

Choć często na to nie wygląda, projektowanie linii produkcyjnej to bardzo wymagające zadanie. Trzeba przy nim wziąć pod uwagę wiele różnych czynników:

• dostęp do powierzchni - każda maszyna, czy stanowisko musi mieć zapewnioną odpowiednią ilość miejsca, należy także wyznaczyć m.in. drogi ewakuacyjne,
• struktura produkcyjna - określenie, czy będzie to specjalizacja technologiczna (jednorodne technologicznie maszyny) czy przedmiotowa (przy jednej linii wszystkie niezbędne w cyklu produkcyjnym maszyny),
• rodzaje i kolejność operacji technologicznych - ustalenie, jakie czynności mają być wykonywane na danym stanowisku oraz określić, w jakiej kolejności powinny być wykonywane kolejne operacje, aby otrzymać dany produkt,
• jednokierunkowy przepływ procesów produkcyjnych - zapewnienie ciągłości i postępu procesu produkcji bez wstecznego oddziaływania na produkcję już wykonaną,
• maksymalizacja przekazywań bezpośrednich i efektywności pracowników - skracanie dróg transportowych i likwidacja stanowisk nieergonomicznych celem zwiększenia efektywności.

Uwzględnienie wszystkich tych czynników jest jednakowo ważne i wpływa nie tylko na efektywność produkcji, ale także na bezpieczeństwo pracowników.

Na etapie budowy należy wziąć pod uwagę m.in.:

• dobór właściwych maszyn, odpowiednich do planowanego procesu technologicznego,
• staranne rozplanowanie układu maszyn na dostępnej przestrzeni produkcyjnej,
• prawidłową dystrybucję półwyrobów poprzez zastosowanie odpowiednich rodzajów przenośników pomiędzy stanowiskami,
• dystrybucję wyrobów gotowych do magazynów lub działów spedycji.

Zarówno projektowanie, jak i budowa linii produkcyjnych powinny być przeprowadzone przez wyspecjalizowane firmy, jak np. producent linii produkcyjnych NECC.

Załącznik:

Z czego składa się linia produkcyjna?

Dokładny skład linii produkcyjnej zależy od branży, w której jest stosowana. Ogólnie można powiedzieć, że tworzą ją pojedyncze, wyspecjalizowane stanowiska połączone pasami transmisyjnymi. Za przykład niech posłuży automatyczna linia do produkcji pelletu. Tworzą ją kolejno:

• ładowarka mokrych trocin,
• podajnik listwowy,
• separator (wychwytuje kamienie, większe kawałki drewna i desek),
• magazyn mokrego surowca z hydraulicznym systemem rozładunkowym,
• przenośnik listwowy,
• suszarnia (suszy materiał do 8 - 10% wilgotności z wejściowych 55- 60%),
• separator pneumatyczny i magnetyczny,
• rozdrabniacz (przerabia trociny na właściwą, jednorodną frakcję),
• magazyn suchego surowca,
• zbiornik buforowy granulatora,
• kondycjoner (poprawia sklejkowanie surowca, wykorzystując do tego parę wodną o temperaturze 180˚C),
• granulator (prasuje surowiec na zwarty i twardy pellet),
• chłodnica (ochładza i utwardza pellet),
• przesiewacz (oddziela pył i inne drobiny),
• zbiornik gotowego produktu,
• automatyczna linia pakująca.

Dzięki zastosowaniu automatycznej linii produkcyjnej, cały proces jest szybki i efektywny, a każdy jego element podlega stałemu monitorowaniu.

Podsumowanie

Linie produkcyjne znacznie przyspieszają procesy wytwórcze oraz pozwalają na bieżąco monitorować pracę każdego z wchodzących w jej skład stanowisk dzięki centralnej jednostce sterującej. Można je podzielić m.in. pod względem rodzaju produkcji (np. jednostkowa, masowa, małoseryjna). Ich projektowanie to złożony proces, wymagający wzięcia pod uwagę wielu czynników, jak dostęp do powierzchni czy rodzaje i kolejność operacji technologicznych. Przy ich budowie wymagane jest zastosowanie właściwych rozwiązań technicznych do danego typu produkcji. Zarówno projektowaniem, jak i budową linii produkcyjnych powinny zająć się wyspecjalizowane w tym kierunku firmy, zatrudniające wykawalifikowanych i doświadczonych inżynierów. Szczegóły konstrukcji i zasada działania linii produkcyjnych są nierzadko pilnie strzeżoną tajemnicą zakładów produkcyjnych.